Bài tập 1
Bài tập 1 (trang 52 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Nghĩa của từ thở được sử dụng trong dòng thơ Mái lá khoan thai thở làn khói nhẹ.
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ câu thơ và câu văn đã cho, chú ý sự vật, sự việc được nhắc tới trong bài và nhận xét về cách dùng từ của tác giả
Lời giải chi tiết:
- Từ “thở” trong câu “Mái lá khoan thai thở làn khói nhẹ”: cách nhân hoá thú vị của nhà thơ, khiến cho sự vật trở nên sinh động, gần gũi.
- Sự khác biệt: Từ “thở” trong ngữ cảnh văn học tạo cho câu văn giá trị nghệ thuật nhất đinh, còn “thở” trong câu “em bé thở đều khi ngủ say” mang nghĩa thông thường: chỉ một hoạt động trạng thái để tồn tại của con người.
Bài tập 2
Bài tập 2 (trang 52 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Các từ láy trong bài thơ Gò Me:
Giải thích nghĩa của một trong số các từ láy được sử dụng trong bài thơ:
Tác dụng của việc sử dụng từ láy trên:
Phương pháp giải:
Đọc lại bài thơ Gò Me và liệt kê các từ láy xuất hiện trong bài
Lời giải chi tiết:
- Các từ láy có trong bài thơ: đêm đêm, leng keng, sớm sớm, chiều chiều, lao xao, véo von, khúc khích, xao xuyến, ngọt ngào.
- Từ láy: lao xao chỉ âm thanh nhỏ, không đồng đều, xen lẫn vào nhau. Tác dụng của từ láy đó là tạo nhịp điệu cho câu thơ, nhấn mạnh âm thanh của vườn mía.
Bài tập 3
Bài tập 3 (trang 53 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Chỉ ra công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu ngoặc kép trong bài thơ Gò Me.
Phương pháp giải:
Em đọc lại bài thơ, chú ý các dấu ngoặc đơn và ngoặc kép xuất hiện trong bài
Lời giải chi tiết:
Dòng thơ có sử dụng dấu ngoặc đơn |
Công dụng của dấu ngoặc đơn trong dòng thơ đó: dấu ngoặc đơn bổ sung thông tin cho câu trước đó, ở đây là tre thôi lao xao, chim ngừng hót để lắng nghe điệu hò của các cô gái |
Dòng thơ có sử dụng dấu ngoặc kép |
Công dụng của dấu ngoặc kép trong dòng thơ đó: còn dấu ngoặc kép là trích dẫn lời hò trực tiếp của các cô gái. |
Bài tập 4
Bài tập 4 (trang 54 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Chỉ ra các biện pháp tu từ được sử dụng trong những dòng thơ sau và nêu tác dụng của chúng:
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ các ví dụ đã cho, nhớ lại các biện pháp tu từ đã học và nêu biện pháp tu từ cùng với tác dụng của nó
Lời giải chi tiết:
Dòng thơ |
Tên biện pháp tu từ |
Tác dụng của biện pháp tu từ |
Ao làng trăng tắm, mây bơi/ Nước trong như nước mắt người yêu tôi |
nhân hoá và so sánh |
Giúp cho sự vật trở nên sinh động và gần gũi với con người, đồng thời thể hiện vẻ đẹp của cảnh vật Gò Me. |
Nằm dưới hàng me, nghe tre thổi sáo |
nhân hoá |
Tác dụng gợi hình, tạo sự sinh động cho hàng tre. |
Me non cong vắt lưỡi liềm/ Lá xanh như dải lụa mềm lửng lơ |
so sánh |
Khiến cho quả me và lá me gợi hình hơn. |
Tre thôi khúc khích, mây chìm nắng nghe |
nhân hoá |
Khiến cho sự vật trở nên sinh động, gần gũi hơn. |