Bài tập 1
Bài tập 1 (trang 48 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Trong khổ thơ đầu, nhà thơ miêu tả mùa xuân qua hình ảnh:
Cảm nhận về mùa xuân mà những hình ảnh đó gợi cho em:
Phương pháp giải:
Đọc kĩ khổ thơ đầu, chú ý những hình ảnh thiên nhiên được nhắc tới trong bài
Lời giải chi tiết:
- Trong khổ thơ đầu, nhà thơ miêu tả mùa xuân qua những hình ảnh: dòng sông xanh, bông hoa tím biếc, tiếng chim hót/
- Những hình ảnh đó gợi cho em cảm nhận về vẻ đẹp trong trẻo, đặc trưng của mùa xuân với tiếng chim, dòng sông, bông hoa.
Bài tập 2
Bài tập 2 (trang 48 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Cảm xúc của nhà thơ trước vẻ đẹp của mùa xuân được thể hiện qua những dòng thơ Ơi, con chim chiền chiện/ Hót chi mà vang trời/ Từng giọt long lanh rơi/ Tôi đưa tay tôi hứng.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ các dòng thơ, chú ý cảm xúc của tác giả thể hiện qua các từ ngữ được thể hiện trong khổ thơ trên
Lời giải chi tiết:
Qua những dòng thơ trên, tác giả đã cảm nhận tiếng chim chiền chiện hót một cách rất tinh tế. Ông đã liên tưởng âm thanh của tiếng chim giống như những giọt âm thanh có thể hứng được. Nhờ cảm nhận bằng cả ba giác quan: thính giác, thị giác, xúc giác.
Bài tập 3
Bài tập 3 (trang 48 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Khi nói về mùa xuân của đất nước, nhà thơ nhắc đến hai hình ảnh người cầm súng và người ra đồng vì:
Phương pháp giải:
Đọc kĩ khổ thơ thứ hai, liệt kê hai hình ảnh người cầm súng và người ra đồng để trả lời câu hỏi này
Lời giải chi tiết:
- Hình ảnh người cầm súng, người ra đồng gợi cho em nghĩ đến người lính và người nông dân.
- Khi nói về mùa xuân của đất nước, nhà thơ lại nhắc đến hai hình ảnh người cầm súng và người ra đồng vì chính họ đã, đang và sẽ làm nên mùa xuân của đất nước.
Bài tập 4
Bài tập 4(trang 49 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Đọc khổ ba bài thơ Mùa xuân nho nhỏ và điền thông tin phù hợp vào bảng sau:
Phương pháp giải:
Đọc kĩ văn bản, chú ý những từ ngữ cuối mỗi dòng thơ và cách ngắt nhịp từng dòng
Lời giải chi tiết:
Đặc điểm về cách gieo vần |
Đặc điểm về cách ngắt nhịp |
gieo vần liền “ao” |
ngắt nhịp 2/3, 3/2. |
Bài tập 5
Bài tập 5 (trang 49 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Tác giả muốn làm “con chim”, “một cành hoa”, “một nốt trầm”, “một mùa xuân nho nhỏ” vì:
Phương pháp giải:
Đọc kĩ khổ thơ, chú ý ý nghĩa biểu tượng của các hình ảnh ẩn dụ trên
Lời giải chi tiết:
- Tác giả muốn làm “con chim”, “một cành hoa”, “một nốt trầm” vì tác giả muốn cống hiến một phần sức lực nhỏ bé của mình vào mùa xuân của đất nước.
- Ước nguyện mà nhà thơ muốn gửi găm qua những hình ảnh này là rất phù hợp với hoàn cảnh sáng tác bài thơ. Tác giả muốn dành hết thời gian còn sống của mình để cống hiến cho dân tộc.
Bài tập 6
Bài tập 6 (trang 49 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Ý nghĩa của việc tác giả thay đổi cách xưng hô, từ “tôi” chuyển sang “ta”:
Phương pháp giải:
Đọc kĩ hai khổ thơ chứa các đại từ này, chú ý biểu tượng của từng khổ thơ
Lời giải chi tiết:
Việc thay đổi cách xưng hô như thế càng làm khẳng định ước nguyện hoá thân và cống hiến của nhà thơ. “ta” là cá nhân, là duy nhất.
Bài tập 7
Bài tập 7 (trang 49 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Nhận xét về cách dùng từ trong nhan đề Mùa xuân nho nhỏ
Cảm xúc, suy nghĩ của em về nhan đề đó:
Phương pháp giải:
Đọc kĩ nhan đề, chú ý phân tích cách phối hợp các từ
Lời giải chi tiết:
- Sau khi đọc và tìm hiểu bài thơ, em thấy cách dùng từ trong nhan đề khá hợp lý với hoàn cảnh của tác giả.
- Nhan đề đó chính là nói về những ước nguyện nho nhỏ của tác giả để tạo nên một mùa xuân rộng lớn của đất nước.
Bài tập 8
Bài tập 8 (trang 49 VTH Ngữ văn lớp 7 Tập 1)
Viết đoạn văn (khoảng 5-7 câu) nêu cảm nhận về một đoạn thơ mà em yêu thích trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ.
Phương pháp giải:
- Em đọc kĩ bài thơ và chọn một đoạn mà mình ấn tượng nhất để viết đoạn văn.
- Đoạn văn đáp ứng hình thức ngắn gọn, lùi vào đầu đoạn, viết đủ số câu đề bài yêu cầu
Lời giải chi tiết:
Nhà thơ đã cảm nhận mùa xuân qua những phát hiện rất tinh tế: màu xanh của dòng sông, màu tím của bông hoa, và tiếng chim hót của chim chiền chiện. Đây đều là những đặc trưng rất riêng của mùa xuân nói chung và mùa xuân xứ Huế - quê hương của tác giả nói riêng. Mùa xuân tới, dòng nước trôi xanh êm đềm, mọc giữa dòng sông ấy là vẻ đẹp tím mộng mơ của bông hoa lục bình trôi lững lờ. Có thể nói, đây là một phát hiện đầy gợi cảm, mang tới cho người đọc sự bất ngờ, thể hiện sự nhạy cảm của nhà thơ. Còn với tiếng chim, Thanh Hải đã cảm nhận thông qua ba giác quan: thính giác, thị giác, xúc giác. Tiếng chim lúc này như một âm thanh lắng đọng lại “long lanh rơi”, và tác giả chỉ trực chờ đón nhận lấy. Khổ thơ đã đem đến cho người đọc đi từ bất ngờ này tới bất ngờ khác, khẳng định tài năng sử dụng ngôn từ của Thanh Hải.