Bài tập 1
Bài tập 1 (trang 60 VTH Ngữ Văn lớp 6 Tập 1)
Sự vật được ngầm chỉ qua các từ ngữ in đậm trong hai câu sau:
a. Quả trứng hồng hào thăm thẳm, và đường bệ đặt lên một mâm bạc đường kính mâm rộng bằng cả cái chân trời màu ngọc trai nước biển hửng hồng.
b. Vài chiếc nhạn mùa thu chao đi chao lại trên mâm bể sáng dần lên cái chất bạc nén.
|
Hình ảnh |
Sự vật được ngầm chỉ |
|
Quả trứng hồng hào thăm thẳm, và đường bệ |
|
|
Mâm bạc |
|
|
Mâm bể |
|
|
Cái chất bạc nén |
|
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đề bài, chú ý các từ ngữ in đậm và nhớ lại các biện pháp tu từ đã học.
Lời giải chi tiết:
|
Hình ảnh |
Sự vật được ngầm chỉ |
|
Quả trứng hồng hào thăm thẳm, và đường bệ |
Mặt trời |
|
Mâm bạc |
Bầu trời |
|
Mâm bể |
Mặt biển |
|
Cái chất bạc nén |
Màu chân trời lúc bình minh giống như màu bạc nén. |
Bài tập 2
Bài tập 2 (trang 61 VTH Ngữ Văn lớp 6 Tập 1)
Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong mỗi câu sau:
|
Câu |
Biện pháp tu từ |
Tác dụng |
|
a. Mỗi viên cát bắn vào má vào gáy lúc này buốt như một viên đạn mũi kim. |
|
|
|
b. Hình như gió bão chờ chúng tôi lọt hết vào trận địa cánh cung bãi cát, rồi mới tăng thêm hỏa lực của gió. |
|
|
Phương pháp giải:
Nhớ lại các biện pháp tu từ đã học.
Lời giải chi tiết:
|
Câu |
Biện pháp tu từ |
Tác dụng |
|
a. Mỗi viên cát bắn vào má vào gáy lúc này buốt như một viên đạn mũi kim. |
So sánh |
Cho thấy sức mạnh khủng khiếp của cát trong cơn bão. |
|
b. Hình như gió bão chờ chúng tôi lọt hết vào trận địa cánh cung bãi cát, rồi mới tăng thêm hỏa lực của gió. |
Nhân hóa |
Gió cũng giống như con người, đang bày binh bố trận. |
Bài tập 3
Bài tập 3 (trang 61 VTH Ngữ Văn lớp 6 Tập 1)
Liệt kê 3 câu văn có sử dụng biện pháp tu từ so sánh ở văn bản Cô Tô và nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó vào bảng dưới đây:
|
Câu |
Tác dụng |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Phương pháp giải:
Tìm những câu văn so sánh trong văn bản.
Lời giải chi tiết:
|
Câu |
Tác dụng |
|
Tròn trĩnh phúc hậu như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. |
Khắc họa chân thực, sinh động cảnh mặt trời mọc trên biển Cô Tô rực rỡ, tráng lệ và đầy sức sống. |
|
Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ trong bình minh để mừng cho sự trường thọ của tất cả những người chài lưới trên muôn thuở biển Đông. |
Cho thấy vẻ đẹp sinh động của Cô Tô. |
|
- Trông chị Châu Hoà Mãn địu con, thấy nó dịu dàng yên tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con lành. |
Vẻ đẹp của tình mẫu tử thiêng liêng: luôn bao la, dạt dào giống như biển cả. |
Bài tập 4
Bài tập 4 (trang 61 VTH Ngữ Văn lớp 6 Tập 1)
Viết đoạn văn (khoảng 5 – 7 câu) về một cảnh đẹp thiên nhiên, trong đó có sử dụng biện pháp tu từ so sánh hoặc ẩn dụ.
Phương pháp giải:
Viết đoạn văn ngắn đúng hình thức, lựa chọn hình ảnh thiên nhiên (dòng sông, cây cối, cánh đồng…) và sử dụng các biện pháp so sánh, nhân hóa.
Lời giải chi tiết:
Tiếng gà gáy đã đánh thức vạn vật. Ở phía đằng đông, ông mặt trời từ từ nhô lên khỏi chân trời. Ông đang phô bày vẻ ngoài to lớn, đỏ hừng hực của mình. Ông tưới lên những cành cây, những nẻo đường, những mái nhà thứ ánh sáng đỏ hồng xinh đẹp. Bầu trời như tấm vải đang phai dần màu đen, để lộ lớp vải màu hồng cam rực rỡ ở bên trong. Những cơn gió mang theo hơi sương lạnh, vẫn nghịch ngợm mà chạy trốn khắp khu vườn làm bầy lá phải xôn xao. Tiếng chim tràn khắp mọi nơi. Chẳng mấy chốc, ông mặt trời đã lên cao. Ánh sáng dịu dàng ấy đánh thức và đưa những tấm màn sương đã được dệt trong cả đêm qua đi về nhà. Thế là một buổi sáng tuyệt vời nữa lại bắt đầu.
- So sánh: Bầu trời như tấm vải đang phai dần màu đen, để lộ lớp vải màu hồng cam rực rỡ ở bên trong.
- Ẩn dụ: Tiếng chim tràn khắp mọi nơi.
