40 bài tập thủy phân amino axit mức độ vận dụng cơ bản có đáp án và lời giải chi tiết

Lời giải chi tiết:

Đáp án A

Phương pháp giải:

+ Tăng giảm khối lượng: R-COOH + KOH ® RCOOK + H₂O

                                               x mol                   → x mol          

∆m_↑ = m _RCOOK - m _R-COOH = m_K – m_H = 39x-x = 38x (gam)

Lời giải chi tiết:

R-COOH + KOH -> RCOOK + H₂O

=> m_muối – m_aa = 38.n_aa

=> n_aa = 0,12 mol

=> M_A = 75g => Glyxin

Đáp án D

Lời giải chi tiết:

Hướng dẫn giải

H₂N(CH₂)₄CH(NH₂)COOH + 2HCl

0,2                                          0,4

V=0,4:2=0,2 lít  

Chọn A

Phương pháp giải:

Phương pháp:ĐLBTKL => m_Aminoaxit = m_muối  - m_HCl 

Lời giải chi tiết:

Hướng dẫn giải

ĐLBTKL => m_Alanin = m_muối  - m_HCl  = 25,1 -0,2.36,5=17,8 gam.

Chọn A

Phương pháp giải:

Phương pháp: Tính theo phương trình

Lời giải chi tiết:

Hướng dẫn giải

H₂NC₃H₅(COOH)₂  + 2KOH  ->  H₂NC₃H₅(COOK)₂  + 2H₂O

0,1                                                  0,1

=> m_muối = 0,1.223=22,3 gam 

Chọn A

Phương pháp giải:

Phương pháp: Bảo toàn khối lượng: m_aminoaxit + m_HCl = m_muối => n_HCl

Lời giải chi tiết:

Hướng dẫn giải

ĐLBTKL  =>  m_HCl = m_muối -m_aminoaxit =25,1-17,8=7,3 gam  => n_HCl= 0,2 mol

H₂NRCOOH  +  HCl  -> ClH₃NRCOOH

0,2                               0,2

M_X= R+61 = 17,8:0,2= 89   => R=28 (-C₂H₄-)

X:\({H_2}N - \mathop {\mathop {CH}\limits_| }\limits_{C{H_3}}  - C{\rm{OO}}H\,\,\,\,\,\,\,\,\,Alanin\)    axit \(\alpha \)-aminopropionic  

Chọn B

Phương pháp giải:

Gọi công thức của X là H₂N-R-COOH

H₂N-R-COOH + HCl →ClH₃N-R-COOH

=> Bảo toàn khối lượng : m_X + m_HCl = m_muối

=> n_HCl = ?

Theo PTHH:  n_X = n_HCl = ? => M_X từ đó tìm được R

Lời giải chi tiết:

Gọi công thức của X là H₂N-R-COOH

H₂N-R-COOH + HCl →ClH₃N-R-COOH

=> Bảo toàn khối lượng : m_X + m_HCl = m_muối

=> m_HCl = 1,8825 – 1,335 = 0,5475g

=> n_HCl = 0,5475 : 36,5 = 0,015 mol

=> n_X = n_HCl = 0,015 mol => M_X = 1,335 : 0,015 = 89g = R + 16 + 45

=> R = 27 (C₂H₃)

=> X là : H₂N – CH(CH₃) - COOH

Đáp án C

Phương pháp giải:

Tính theo PTHH: H₂NCH₂COOH + NaOH → H₂NCH₂COONa + H₂O

Lời giải chi tiết:

n_H2NCH2COOH = 15 : 75 = 0,2 mol

PTHH: H₂NCH₂COOH + NaOH → H₂NCH₂COONa + H₂O

Theo PTHH: n_NaOH = n_H2NCH2COOH = 0,2 mol

=> V = n : C_M = 0,2 : 1 = 0,2 lít = 200 ml

Đáp án A

Phương pháp giải:

BTKL ta có: m_X + m_HCl = m_muối

⟹ m_X = m_muối – m_HCl = ?

⟹ M_X = m_X : n_X = ?

Lời giải chi tiết:

160 ml = 0,16 (lít)

⟹ n_HCl­  = V_HCl × C_{M HCl} = 0,16×0,125 = 0,02 (mol)

BTKL ta có: m_X + m_HCl = m_muối

⟹ m_X = m_muối – m_HCl = 2,19 – 0,02.36,5 = 1,46 (g)

⟹ M_X = m_X : n_X = 1,46 : 0,01 = 146 (g/mol)

Đáp án B

Phương pháp giải:

Tính toán  theo phương trình phản ứng

Lời giải chi tiết:

            H₂N-CH₂-COOH + KOH → H₂N-CH₂-COOK + H₂O

Mol                  0,03                 →                    0,03

=> m_muối = 0,03. 113 = 3,39g

Đáp án B 

Phương pháp giải:

Ta có: n_X = 0,2.0,5 = 0,1 mol; n_NaOH = 0,2 mol → Số nhóm –COOH bằng 0,2/0,1 = 2

Đặt công thức của amino axit X là (NH₂)_x-R-(COOH)₂

(NH₂)_x-R-(COOH)₂ + 2NaOH → (NH₂)_x-R-(COONa)₂ + 2H₂O

0,1                                                  0,1 mol

→ M_muối → Biện luận x và R

Lời giải chi tiết:

Ta có: n_X = 0,2.0,5 = 0,1 mol; n_NaOH = 0,2 mol

→ Số nhóm –COOH bằng 0,2/0,1 = 2

Đặt công thức của amino axit X là (NH₂)_x-R-(COOH)₂

(NH₂)_x-R-(COOH)₂ + 2NaOH → (NH₂)_x-R-(COONa)₂ + 2H₂O

0,1                                                  0,1 mol

→M_muối = 16,3/ 0,1 = 163 g/mol → 16x + R+ 134 = 163 → 16x + R = 29

Do x > 0 và R > 0 nên chỉ có x = 1, R = 13 (nhóm –CH) thỏa mãn.

Vậy X có công thức là H₂NCH(COOH)₂

Đáp án B

Phương pháp giải:

n_aa : n_NaOH = 0,04 : 0,04 = 1 : 1 => aa có 1 nhóm –COOH

Đặt CTPT: (NH₂)xRCOOH

(NH₂)xRCOOH + NaOH → (NH₂)xRCOONa + H₂O

0,04                                   → 0,04                                 (mol)

Ta có: M_(NH2)xRCOONa = 5 : 0,04 = 125 (g/mol)

=> 16x + R = 58

Biện luận x, R thỏa mãn

Lời giải chi tiết:

n_aa = 0,1.0,4 = 0,04 (mol)

n_NaOH = 0,08.0,5 = 0,04 (mol)

n_aa : n_NaOH = 0,04 : 0,04 = 1 : 1 => aa có 1 nhóm –COOH

Đặt CTPT: (NH₂)xRCOOH

(NH₂)xRCOOH + NaOH → (NH₂)xRCOONa + H₂O

0,04                                   → 0,04                                 (mol)

Ta có: M_(NH2)xRCOONa = 5 : 0,04 = 125 (g/mol)

=> 16x + R + 67 = 125

=> 16x + R = 58

x =1 => R = 42 (C₃H₆-)

x=2 => R = 26 (Không có thỏa mãn)

Vậy công thức aa là H₂N-C₃H₆-COOH

Đáp án B

Phương pháp giải:

NH₂-R-COOH + HCl → NH₃Cl-R-COOH

BTKL => m_{HCl pư} = m _muối – m_X => n_HCl = n_X => M_X

Lời giải chi tiết:

NH₂-R-COOH + HCl → NH₃Cl-R-COOH

BTKL => m_{HCl pư} = m _muối – m_X = 12,55 – 8,9 = 3,65 gam

=> n_HCl = n_X 3,65 : 36,5 = 0,1 mol  => M_X = 8,9 : 0,1 = 89 => X là alanin CH₃CH(NH₂)COOH

Đáp án D

Phương pháp giải:

H₂NRCOOH + HCl → H₃NClRCOOH

0,1                            →           0,1          (mol)

=> m_H3NClRCOOH = n_H3NClRCOOH. M_H3NClRCOOH

=> 12,55 = 0,1 (52,5 + R + 45)

=> R = ? => công thức của α – aminoaxit A

Lời giải chi tiết:

H₂NRCOOH + HCl → H₃NClRCOOH

0,1                            →           0,1          (mol)

=> m_H3NClRCOOH = n_H3NClRCOOH. M_H3NClRCOOH

=> 12,55 = 0,1 (52,5 + R + 45)

=> R + 97,5 = 125,5

=> R = 28

Vậy công thức của α – aminoaxit A là: CH₃-CH(NH₂)-COOH: Alanin

Đáp án C

Phương pháp giải:

Phương pháp:

(NH₂)_xR (COOH)_y   + y NaOH → (NH₂)_xR (COONa)_y   + y H₂O

n_NaOH = n_COOH

Lời giải chi tiết:

Hướng dẫn giải

H₂NC₃H₅(COOH)₂  + 2NaOH

0,2                                    0,4

H₂NCH₂COOH  +   NaOH

0,2                                 0,2

n_NaOH = 0,6: 2= 0,3 lít  

Chọn B

Lời giải chi tiết:

n_KOH = 2n _{axit glutamic} = 2.0,1 = 0,2 mol => x = 0,2/0,2 = 1M

Đáp án A

Phương pháp giải:

Ta có: ∑n_C2H5OH = ∑ n_NaOH = 0,2 (mol)

BTKL ta có: m_muối = m_hh + m_NaOH – m_C2H5OH = ?

Lời giải chi tiết:

n_NaOH = 0,2 (mol)

CH₃COOC₂H₅ + NaOH → CH₃COONa + C₂H₅OH

NH₂CH₂COOC₂H₅ + NaOH → NH₂CH₂COONa + C₂H₅OH

Ta có: ∑n_C2H5OH = ∑ n_NaOH = 0,2 (mol)

BTKL ta có: m_muối = m_hh + m_NaOH – m_C2H5OH = 19,1 + 0,2.40 – 0,2.46 = 17,9 (g)

Đáp án A

Phương pháp giải:

+ Bảo toàn khối lượng

Lời giải chi tiết:

Gọi CTCT aminoaxit : H₂N-[CH₂]_n - COOH :

BTKL: n_HCl = (37,65 – 26,7) : 36,5 = 0,3 (mol) = n_aa

M_aa = m: n_aa = 26,7 : 0,3 = 89 =>

=> 16 + 14n + 45 = 89

=> n = 2 => H₂N-[CH₂]₂ – COOH

Đáp án B

Phương pháp giải:

* Đối với phản ứng của amino axit với axit, sau đó cho toàn bộ sản phẩm tác dụng với dung dịch bazơ ta quy đổi về 

\(\left\{ \matrix{ HCl + NaOH \hfill \cr {({H_2}N)_x} - R - {(COOH)_y}\,\,\,\,\,\, + \,\,\,\,\,yNaOH \hfill \cr} \right.\)

Lời giải chi tiết:

Bài toán coi như: {Ala (0,1 mol); HCl (0,15 mol)} + NaOH

H₂N-CH(CH₃)-COOH + NaOH → H₂N-CH(CH₃)-COONa + H₂O

          0,1 →                                               0,1

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

  0,15 →               0,15

Muối gồm: H₂N-CH(CH₃)-COONa (0,1 mol) và NaCl (0,15 mol)

=> m _muối = 0,1.111 + 0,15.58,5 = 19,875 gam

Đáp án D

Lời giải chi tiết:

Hướng dẫn giải

X tác dụng HCl theo tỉ lệ 1:1  => có 1 nhóm NH₂, 4 đáp án => X có 1 nhóm COOH

H₂NRCOOH+ HCl  ClH₃NRCOOH

%m_Clo =\({{35,5} \over {97,5 + R}}.100 = 28,287 \to R = 28( - {C_2}{H_4} - )\)

X \(\alpha \)-aminoaxit 

Chọn A

Lời giải chi tiết:

n_HCl = 0,4 mol => x = 2

m _muối = 38,2 => M _muối = 191 => X: (H₂N)₂C₃H₅(COOH)

=> 9CTCT

Đáp án B

Phương pháp giải:

Phương pháp : Amino axit tác dụng với dung dịch axit hoặc bazo

CTTQ:  (NH₂)_xR (COOH)_y . Tìm x, y, R?

+)  Tác dụng dd axit HCl

(NH₂)_xR (COOH)_y   + xHCl → (ClNH₃)_xR (COOH)_y

+        x.n_aa  = n_HCl     

+        BTKL:  m_aa + m_HCl = m _muối

M_aa + 36,5 x = M _muối

+)  Tác dụng với dd NaOH

(NH₂)_xR (COOH)_y   + y NaOH → (NH₂)_xR (COONa)_y   + y H₂O

1mol                                        →    1mol              => m_m’ – m_aa = 22y  

n_aa                                                                                                  => m_m’ – m _aa

y. n_aa = n_NaOH

M_aa  +  22y = M _{muối natri}

Lời giải chi tiết:

Lời giải :

NH₂ – CH₂ – COOH + NaOH -> NH₂ – CH₂ – COONa + H₂O

         0,1              ->                             0,1 mol

=> m_muối = 9,7g

Đáp án D  

Phương pháp giải:

Amino axit  (A)   (B)

H₂N-R-COOH              +  HCl      →              ClH₃N-R-COOH  (A)

ClH₃N-R-COOH  + 2NaOH  →     H₂N-R-COONa (B) +  NaCl + 2H₂O

      => coi hh A gồm ClH₃N-R-COOH và  HCl không phản ứng với nhau đều phản ứng với NaOH

Lời giải chi tiết:

Đặt số mol axit glutamic là x mol, alanin là y mol thì x + y =0,027 mol

Cho X + 0,03 mol HCl + 0,069 mol NaOH thì

Axit glutamic + 2NaOH → muối + nước

Alanin +NaOH → muối + nước

HCl + NaOH → NaCl + H₂O

→ n_NaOH = 0,069 = 0,03 + 2x + y

Giải được x= 0,012 mol và y=0,015 mol

Đáp án C

Phương pháp giải:

NH₂-C₃H₅- (COOH)₂ + HCl → ClH₃N-C₃H₅-(COOH)₂

ClH₃N-C₃H₅-(COOH)₂ + NaOH →NH₂-C₃H₅- (COONa)₂­ + NaCl + H₂O

Vì nhóm - NH₃Cl khi gặp NaOH vẫn phản ứng như bình thường của HCl phản ứng nên ta chỉ xét các nhóm COOH và HCl ban đầu sẽ phản ứng với NaOH

n _NaOH = n _HCl + n _COOH 

Lời giải chi tiết:

n _HCl = 0.35 mol

n _NaOH = n _HCl + n _COOH  = 0,15 . 2 + 0.35 = 0,65 mol

Đáp án A 

Lời giải chi tiết:

TGKL => n_X = 0,089 mol

=> M_X = 75g/mol

Đáp án D

Lời giải chi tiết:

H₂NRCOOH + NaOH -> H₂NRCOONa + H₂O

 (R + 61)                            (R + 83)

     30                                     38,8

=> 30(R + 83) = 38,8(R + 61)

=> R = 14 (CH₂)

Đáp án B

Phương pháp giải:

Phương pháp : Amino axit tác dụng với dung dịch axit hoặc bazo

CTTQ:  (NH₂)_xR (COOH)_y . Tìm x, y, R?

v  Tác dụng dd axit HCl

(NH₂)_xR (COOH)_y   + xHCl → (ClNH₃)_xR (COOH)_y

n_HCl = x.n_aa

BTKL:  m_aa + m_HCl = m _muối

M_aa + 36,5 x = M _muối

v  Tác dụng với dd NaOH

(NH₂)_xR (COOH)_y   + y NaOH → (NH₂)_xR (COONa)_y   + y H₂O

1mol                                        →    1mol              => m_m’ – m_aa = 22y  

n_aa                                                                                                  => m_m’ – m _aa

            n_NaOH = y.n_aa

            M_aa  +  22y = M _{muối natri}

Lời giải chi tiết:

Lời giải :

H₂NC₃H₅(COOH)₂ + 2KOH -> H₂NC₃H₅(COOK)₂ + 2H₂O

      0,12 mol                                     0,12 mol

=> m_muối = 223.0,12 = 26,76g

Đáp án D

Lời giải chi tiết:

n_Gly = 0,2; \({n_{HCl}} = {{29,6 - 15} \over {36,5}} = 0,4\) → V = 0,2 + 0,4 = 0,6 lít

Lời giải chi tiết:

n_alanin = n_{CH3-CH(NH3Cl)-COOH} = 5,02 : 125,5= 0,04 (mol)

=> m_Alanin = 0,04.89 = 3,56(g)

Đáp án A

Phương pháp giải:

+ Bảo toàn khối lượng: m_muối = m_X + m_KOH – m_H2O

Lời giải chi tiết:

n_KOH = 0,4.0,2 = 0,08 (mol) => n_H2O = n_KOH = 0,08 (mol)

X + KOH → muối + H₂O

BTKL ta có: m_muối = m_X + m_KOH – m_H2O = 7,78 + 0,08.56 – 0,08.18 = 10, 82(g)

Đáp án A

Phương pháp giải:

Từ phần trăm khối lượng của oxi trong X => m_O = 0,412m => n_O = 0,02575m (mol)

=> n_COOH = 1/2n_O = 0,012875m (mol)

=> n_NaOH = n_H2O = n_COOH = 0,012875m (mol)

Bảo toàn khối lượng ta có:

m_X + m_NaOH = m_muối + m_H2O

=> m = ?

Lời giải chi tiết:

m_O = 0,412m => n_O = 0,02575m (mol) => n_COOH = 1/2n_O = 0,012875m (mol)

=> n_NaOH = n_H2O = n_COOH = 0,012875m (mol)

Bảo toàn khối lượng ta có:

m_X + m_NaOH = m_muối + m_H2O

=> m + 40. 0,012875m = 15,399 + 18. 0,012875m

=> m = 12 (g)

Đáp án B

Phương pháp giải:

Để đơn giản hóa ta coi quá trình phản ứng là: Cho HCl trung hòa hết KOH sau đó tác dụng với amio axit.

=> n_HCl = n_KOH + 2n_Lys + n_Gly

=> n_H2O = n_KOH

BTKL: m _{amino axit} + m_KOH + m_HCl = m + m_H2O => m

Lời giải chi tiết:

n_Lys = 7,3/146 = 0,05 mol

n_Gly = 15/75 = 0,2 mol

n_KOH = 0,3 mol

Để đơn giản hóa ta coi quá trình phản ứng là: Cho HCl trung hòa hết KOH sau đó tác dụng với amio axit.

n_HCl = n_KOH + 2n_Lys + n_Gly = 0,3 + 2.0,05 + 0,2 = 0,6 mol

n_H2O = n_KOH =  0,3 mol

BTKL: m _{amino axit} + m_KOH + m_HCl = m + m_H2O

=> 7,3 + 15 + 0,3.56 + 0,6.36,5 = m + 0,3.18 => m = 55,6 gam

Đáp án B

Phương pháp giải:

Phương pháp  :

Amino axit  (B)   (A)

Coi hỗn hợp B là H₂N-R-COOH và  NaOH tác dụng với HCl→ tính theo PTHH

Lời giải chi tiết:

Hướng dẫn giải :

Coi hỗn hợp có 0,1 mol NaOH, a mol lysin tác dụng với 0,3 mol HCl thì ta có

NaOH + HCl → NaCl

(H₂N)₂C₅H₉COOH + 2HCl → (ClH₃N)₂C₅H₉COOH

→ n_HCl =0,3 mol = 2a + 0,1 → a = 0,1 mol

Đáp án D

Phương pháp giải:

Phương pháp :

Coi dung dịch X thành hỗn hợp Glyxin : 0,2 mol và HCl : x mol

X + KOH : KOH + H₂NCH₂COOH → H₂NCH₂COOK + H₂O

                   HCl + KOH  → KCl + H₂O

Lời giải chi tiết:

Hướng dẫn giải :

Coi dung dịch X thành hỗn hợp Glyxin : 0,2 mol và HCl : x mol

X + KOH : KOH + H₂NCH₂COOH → H₂NCH₂COOK + H₂O

                   HCl + KOH  → KCl + H₂O

→ x = 0,5 – 0,2 = 0,3 → m_muối = 44,95

Chọn C

Phương pháp giải:

Khi amino axit tác dụng với NaOH ta luôn có:

\({n_{{H_2}O}} = {n_{NaOH}}\)

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

\({m_{muoi}} = {m_{hh}} + {m_{NaOH}} - {m_{{H_2}O}}\)

Đáp án D

Lời giải chi tiết:

Khi amino axit tác dụng với NaOH ta luôn có:

\({n_{{H_2}O}} = {n_{NaOH}} = 0,4\left( {mol} \right)\)

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

\({m_{muoi}} = {m_{hh}} + {m_{NaOH}} - {m_{{H_2}O}} = 31,4 + 0,4.40 - 0,4.18 = 40,2\left( g \right)\)

Đáp án D

Phương pháp giải:

Amino axit tác dụng với dung dịch axit hoặc bazo

CTTQ:  (NH₂)_xR (COOH)_y . Tìm x, y, R?

v  Tác dụng dd axit HCl

(NH₂)_xR (COOH)_y   + xHCl → (ClNH₃)_xR (COOH)_y

+        n_HCl = n_aa.x 

+        BTKL:  m_aa + m_HCl = m _muối

M_aa + 36,5x = M _muối

v  Tác dụng với dd NaOH

(NH₂)_xR (COOH)_y   + y NaOH → (NH₂)_xR (COONa)_y   + y H₂O

1mol                                        →    1mol              => m_m’ – m_aa = 22y  

n_aa                                                                                                  => m_m’ – m _aa

n_COOH = n_aa .y 

 n_NaOH = n_aa.y 

M_aa  +  22y = M _{muối natri}

Lời giải chi tiết:

TQ : X + NaOH = (Glutamic + HCl) + NaOH

H₂NC₃H₅(COOH)₂ + 2NaOH -> H₂NC₃H₅(COONa)₂ + 2H₂O

            0,45    ->        0,9 mol

HCl + NaOH -> NaCl + H₂O

0,55 -> 0,55

=> n_NaOH = 1,45 mol

Đáp án A  

Phương pháp giải:

X + HCl → Muối

BTKL: m_HCl = m _muối – m_X => n_HCl => n_X => M_X

Lời giải chi tiết:

X + HCl → Muối

BTKL: m_HCl = m _muối – m_X = 18,825 – 13,35 = 5,475 (g)

=> n_HCl = n_X = 0,15 mol

=> M_X = 13,35 : 0,15 = 89 (Alanin)

Đáp án B

Phương pháp giải:

n _muối = n_X => M _muối => X

Lời giải chi tiết:

H₂NRCOOH + NaOH → H₂NRCOONa + H₂O

0,2 mol                →               0,2 mol

=> M _muối = 16 + R + 44 + 23 = 22,2 : 0,2 = 111

=> R = 28

M_X = 16 + 28 + 45 = 89

Đáp án A

Phương pháp giải:

n_HCl = n_KOH + 2n_Lys + n_Gly = ?

n_H2O = n_KOH = ?

BTKL: m _muối = m_Lys + m_Gly + m_KOH + m_HCl – m_H2O = ?

Lời giải chi tiết:

n_Lys = 7,3 : 146 = 0,05 mol và n_Gly = 15 : 75 = 0,2 mol

n_HCl = n_KOH + 2n_Lys + n_Gly = 0,3 + 2.0,05 + 0,2 = 0,6 mol

n_H2O = n_KOH = 0,3 mol

BTKL: m _muối = m_Lys + m_Gly + m_KOH + m_HCl – m_H2O = 7,3 + 15 + 0,3.56 0,6.36,5 – 0,3.18 = 55,6 gam

Đáp án A

Phương pháp giải:

Tính chất hóa học của amino axit

- Định luật bảo toàn khối lượng.

Lời giải chi tiết:

Gọi công thức của amin axit là H₂N-R-COOH

Khi X + HCl:  H₂N-R-COOH + HCl → ClH₃N-R-COOH

Bảo toàn khối lượng: m_X + m_HCl = m_muối

=> m_HCl = 7,3g => n_HCl = 7,3: 36,5 = 0,2 mol

=> n_X = 0,2mol => M_X = 23,4 : 0,2 = 117 = R + 61 => R = 56 (-C₄H₈-)

Vì là a-amino axit nên NH₂ và COOH phải gắn vào cùng 1 C

=> chỉ có đáp án A thỏa mãn

Đáp án A