Câu 1
Video hướng dẫn giải
Câu 1 (trang 34 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
Nhà nước ba năm mở một khoa
Trường Nam thi lẫn với trường Hà
- "Nhà nước": chi triều đình phong kiến. Tác giả không sử dụng từ triều đình
→ Thể hiện thái độ mỉa mai, châm biếm.
- Theo lệ thường dưới thời phong kiến, cứ ba năm có một khoa thi hương.
- Trường Nam: trường thi ở Nam Định
- Trường Hà: trường thi ở Hà Nội
→ Điều khác thường: "Trường Nam thi lẫn với trường Hà". Từ "lẫn" gợi quang cảnh bát nháo, lẫn lộn của trường thi, mất đi sự nghiêm túc của các kì thì xưa.
Câu 2
Video hướng dẫn giải
Câu 2 (trang 34 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
- Hình ảnh:
+ Sĩ tử: lôi thôi, vai đeo lọ → dáng vẻ luộm thuộm, nhếch nhác.
+ Quan trường: ậm ọe, miệng thét loa → ra oai, nạt nộ nhưng đó là cái oai cố tạo, giả vờ.
- Nghệ thuật:
+ Sử dụng từ láy tượng thanh và tượng hình: ậm ọe, lôi thôi.
+ Đối: lôi thôi sĩ tử >< ậm ọe quan trường.
+ Đảo ngữ: Đảo trật tự cú pháp “lôi thôi sĩ tử”, “ậm ọe quan trường”.
→ Sự láo nháo, lộn xộn của cảnh thi cử lúc bấy giờ.
→ Cảnh trường thi phản ánh sự suy vong của một nền học vấn, sự lỗi thời của đạo Nho.
Câu 3
Video hướng dẫn giải
Câu 3 (trang 34 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
- Hình ảnh:
+ Quan sứ: công sứ Nam Định, được tiếp đón trọng thể.
+ Mụ đầm: vợ quan sứ, ăn mặc diêm dúa, phô trương
→ Sự phô trương, hình thức, không đúng nghi lễ của một kì thi.
- Nghệ thuật đối: Lọng >< váy, trời >< đất, quan sứ >< mụ đầm
→ Thái độ mỉa mai, châm biếm hạ nhục bọn quan lại, thực dân.
→ Tất cả báo hiệu về một sự sa sút về chất lượng thi cử, bản chất của xã hội thực dân phong kiến.
Câu 4
Video hướng dẫn giải
Câu 4 (trang 34 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
- Tâm trạng, thái độ của tác giả được thể hiện rõ qua hai câu thơ cuối:
Nhân tài đất Bắc nào ai đó
Ngoảnh cổ mà trông cảnh nước nhà
- Hai câu cuối là sự thức tỉnh các sĩ tử và thái độ của nhà thơ trước cảnh nước mất.
- Câu hỏi tu từ mang ý nghĩa thức tỉnh các sĩ tử về nỗi nhục mất nước. Nhà thơ hỏi người nhưng cũng chính là hỏi mình.
- Giọng thơ mang đậm chất trữ tình có tác dụng lay tỉnh lương tâm, lương tri của các sĩ tử.
Bố cục
Video hướng dẫn giải
Bố cục: 3 phần
- Phần 1 (hai câu thơ đầu): Lời giới thiệu kì thi hương.
- Phần 2 (bốn câu thơ tiếp theo): Cảnh tượng trường thi.
- Phần 3 (hai câu thơ còn lại): Thái độ của nhà thơ trước kì thi hương.
Nội dung chính
Video hướng dẫn giải
|
- Tác giả Tú Xương vẻ lên cảnh nhốn nháo, ô hợp của trường thi trong xã hội thực dân nửa phong kiến buổi đầu - Tâm sự của tác giả trước tình cảnh đất nước |
dapandethi.vn
