Video hướng dẫn giải
Câu 1
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 1 trang 79 SGK Ngữ văn 10, tập 1
|
Tình huống |
Cách giải quyết và bản chất của thầy |
|
Gặp chữ kê trong sách Tam thiên tự thầy không đọc được, học trò lại hỏi gấp |
+ Thầy cuống và nói liều: Dủ dỉ là con dù dì -> Dốt nát, trình độ kém cỏi. + Bảo học trò nói khẽ -> Sĩ diện, giấu dốt. |
|
Khấn thổ công |
+ Xin đài xác nhận chữ đó có phải là dù dì không -> mê tín + Bảo học trò đọc to -> Tự đắc, khoe khoang, tự phơi bày cái dốt |
|
Bố học trò phát hiện thầy dạy sai và hỏi thầy |
+ Nghĩ thầm Mình đã dốt, thổ công nhà nó cũng dốt nữa -> thầy tự nhận thức được sự dốt nát của mình. + Giải thích cho chủ nhà: Tôi vẫn biết…con gà kia -> Bao biện, chống chế |
- Qua các tình huống, cái bản chất “dốt” của thầy đồ đã được bộc lộ rõ. Dốt nhưng vẫn ham khoe giỏi và nhất quyết bao biện cho mình bằng một cái “lí sự cùn” hoàn toàn không thể tin tưởng được.
=>Cái dốt không che đậy được, càng giấu càng lộ ra, càng làm trò cười cho thiên hạ.
Câu 2
Video hướng dẫn giải
Trả lời câu 2 trang 79 SGK Ngữ văn 10, tập 1
- Phê phán thói giấu dốt – một tật xấu trong một bộ phận nhân dân.
- Đằng sau sự phê phán, truyện còn ngầm khuyên răn mọi người, nhất là những người đi học, chớ nên giấu dốt, hãy mạnh dạn học hỏi không ngừng.
Luyện tập
Câu hỏi (trang 79 SGK Ngữ văn 11 tập 1)
- Hành động:
+ Bảo học trò đọc khẽ.
+ Khấn xin âm dương thổ công.
+ Bệ vệ ngồi trên giường bảo trẻ đọc thật to.
=> Hai hành động đầu tiên là biểu hiện cho sự thận trọng muốn che giấu cái dốt của mình. Hành động thứ ba, ngược lại là biểu hiện của sự đắc chí, sự yên tâm tuyệt đối vào mình và vào thổ công. Và chính vì vậy hành động thứ ba là hành động có khả năng bộc lộ rõ nhất bản chất nhân vật và khiến tiếng cười bật ra một cách thoải mái nhất.
- Lời nói:
+ Dủ dỉ là con dù dì.
+ Dạy cho cháu biết đến tận tam đại con gà.
+ Dủ dỉ là chị con công, con công là ông con gà…
=> Các lời nói càng về sau càng chứa đựng nhiều sự phi lý, ngô nghê, vô nghĩa, thế nhưng nhân vật đem ra làm vũ khí để ngụy biện, chống chế, che giấu cái dốt của mình. Vì thế sự dốt nát lộ càng rõ, càng đầy đủ.
=> Như vậy hành động và lời nói của nhân vật càng về sau càng đáng cười. Thủ pháp tăng tiến trong miêu tả hành động và lời nói của nhân vật là thủ pháp gây cười trong truyện.
Tóm tắt
Xưa có anh học trò học hành dốt nát nhưng lại hay khoe chữ. Có người tưởng anh ta hay chữ thật, mới đón về dạy trẻ. Một hôm, dạy đến chữ “kê”, học trò hỏi mà không biết, đánh nói liều: “Dủ dỉ là con dù dì”. Thầy sợ nhỡ sai, người nào biết thì xấu hổ, dặn học trò đọc khẽ và đến bàn thờ thổ công xin ba đài âm dương. Xin ba đài được cả ba, thầy lấy làm đắc chí, hôm sau bảo trẻ đọc to lên. Người bố nghe được, phát hiện ra, thầy liền chống chế bằng cách lí sự cùn: dạy thế là để biết đến tam đại con gà.
Bố cục
Video hướng dẫn giải
Bố cục (3 phần)
- Phần 1 (từ đầu đến “mời đón về dạy trẻ”): Giới thiệu mâu thuẫn trái tự nhiên
- Phần 2 (còn lại): Các tình huống mâu thuẫn gây cười
ND chính
Video hướng dẫn giải
| Từ tình huống mẫu thuẫn trái tự nhiên, truyện bật lên tiếng cười phê phán thói dấu dốt – một thói xấu trong nội bộ nhân dân. Qua đó, khuyên mọi người không nên giấu dốt mà phải không ngừng học hỏi |
dapandethi.vn
