Nhưng nó phải bằng hai mày

Câu 1

Câu 1 (trang 80 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

a. Mối quan hệ giữa Cải và thầy lí trước khi xử kiện là mối quan hệ đã được xếp đặt. Cải cứ nghĩ là quan sẽ cho mình được kiện nên rất ung dung. Tuy nhiên không ngờ khi xử kiện, Cải lại bị thầy lí tuyên bố đánh mười roi.

b. Ngôn ngữ bằng lời nói là ngôn ngữ công khai, tất cả những người đều được biết. Nhưng "ngôn ngữ" ngầm  bằng động tác thì chỉ có thầy lí và Cải mới hiểu. Nếu Cải xòe ra năm ngón tay và "ngầm" ra hiệu với thầy lí đó là "lẽ phải" thì thầy lí đã đáp lời nhanh chóng bằng việc xòe năm ngón tay trái úp lên năm ngón tay mặt, ý nói "lẽ phải" kia đã được nhân đôi.

Câu 2

Câu 2 (trang 80 GK Ngữ văn 10 tập 1)

- Khi Cải khăng khăng "xin xét lại, lẽ phải về con mà!", thầy lí đã không hề phủ nhận điều đó nhưng thầy đưa ra lí lẽ "Tao biết mày phải… nhưng nó lại phải…. bằng hai mày!". Tiếng cười bật ra từ đó. Đối với thầy lí, lẽ phải được đo bằng tiền. Tiền quyết định lẽ phải. Bởi thế năm đồng là "lẽ phải" nhưng mười đồng là "lẽ phải gấp đôi".

Câu 3

Câu 3 (trang 80 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

-  Đánh giá về nhân vật Ngô và Cải: Nhân vật bị thất bại trong vụ kiện là nhân vật Cải. Cải bị bất ngờ nên không kịp trở tay vì thế mà bị rơi vào tình trạng thảm hại (vừa mất tiền lại vừa bị đánh). Thế nhưng câu chuyện chính là lời phê phán cả hai nhân vật. Sự tham lam của bọn quan lại sẽ càng ngày càng tráo trở hơn nếu còn có những người như Ngô và Cải. 

=> Họ là những người vừa đáng thương, vừa đáng trách.

Luyện tập

 Câu hỏi (trang 80 SGK Ngữ văn 10 tập 1)

Đặc trưng của truyện cười:

- Nội dung: Thường châm biếm, chế giễu những thói hư, tật xấu trong nội bộ nhân dân, hoặc đả kích những thói hư khác trong xã hội.

+ Truyện “Tam đại con gà” chế giễu thầy đồ dốt nát nhưng lại sĩ diện hão.

+ Truyện “Nhưng nó phải bằng hai mày” đả kích thói tham nhũng của bọn tham quan ô lại trong xã hội cũ.

- Nghệ thuật: Truyện cười thường tạo ra những mâu thuẫn trái với tự nhiên để gây cười.

+ Truyện “Tam đại con gà” tạo ra mâu thuẫn giữa sự dốt nát (bên trong) với cái làm ra vẻ ta đây là giỏi (bên ngoài) của thầy đồ.

+ Truyện “Nhưng nó phải bằng hai mày” tạo ra mâu thuẫn là việc phân xử phải trái lại được "đo, đếm" như đốì với đồng tiền.

Tóm tắt

Cải và Ngô đánh nhau, rồi mang nhau đi kiện. Cải lót trước cho thày lí năm đồng, Ngô biện những mười đồng. Khi xử kiện, Cải bị phạt chịu roi. Nó vội xoè năm ngón tay cho ra hiệu cho thày lí rằng mình là phải. Thầy lí cũng xoè năm ngón tay trái úp lên năm ngón tay mặt, nói: “…Nhưng… nó lại phải… bằng hai mày!”.

ND chính

dapandethi.vn