20 bài tập Phong trào giải phóng dân tộc và Tổng khởi nghĩa tháng Tám (1939 - 1945). Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời mức độ khó

Lời giải chi tiết:

-         Đáp án A: tính nhân dân của cách mạng tháng Tám thể hiên ở việc đoàn kết toàn dân cũng đấu tranh chống Pháp trog một mặt trận đấu tranh chung (Mặt trận Việt Minh), mục tiêu của cách mạng tháng Tám đã dược đề ra từ Cương lĩnh chính trị đầu tiên: “tư sản dân quyền cách mạng và thổ địa cách mạng để tiến tới xã hội cộng sản”.

-         Đáp án B: tính chất dân tộc của cách mạng tháng Tám thể hiện ở việc giải phóng Việt Nam khỏi ách thống trị của Pháp, lật đổ chế độ phong kiến lỗi thời.

-         Đáp án C: cách mạng tháng Tám  không mang tính chất dân chủ điển hình bởi nhiệm vụ của cách mạng là đánh đổ đế quốc và phong kiến, giải phóng dân tộc. Giải quyết nhiệm vụ dân chủ cũng thể hiện tính dân tộc những nhiệm vụ dân chủ không phải là vấn đề hàng đầu cần phải giải quyết.

-         Đáp án D: cách mạng tháng Tám là cuộc cách mạng giải phóng dân tộc bằng bạo lực, đánh đổ thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc.

Chọn đáp án: C

Lời giải chi tiết:

Thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945 chứng tỏ rằng, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chuẩn bị chu đáo về lực lượng, chọn đúng thời cơ, chủ động tổ chức và phát huy sức mạnh đại đoàn kết của toàn dân, phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng vũ trang và chính trị cả ở thành thị và nông thôn, đồng bằng, trung du và miền núi suốt từ Bắc chí Nam

Trong tổng khởi nghĩa Tháng Tám, lực lượng quần chúng có vũ trang thô sơ là lực lượng đông đảo nhất và giữ vị trí quyết định. Lực lượng vũ trang tuy số lượng không nhiều, thiếu trang bị, non yếu về trình độ tác chiến nhưng có vai trò rất quan trọng trong hoạt động công kích quân sự ở một số nơi, gây thanh thế cho cách mạng, đồng thời là lực lượng nòng cốt, lực lượng xung kích hỗ trợ cho quần chúng nổi dậy tổng khởi nghĩa giành chính quyền khi thời cơ đến...

Chọn đáp án: C

Phương pháp giải:

đánh giá, nhận xét.

Lời giải chi tiết:

Mặt trận Việt Minh được thành lập ngày 19-5-1941, đây là mặt trận riêng của nước Việt Nam có vai trò đoàn kết mọi tầng lớp nhân dân đấu tranh giành độc lập cho dân tộc. Mặt trận Việt Minh không có vai trò kết hợp với lực lượng đồng minh tham gia chính quyền.

Chọn đáp án: C

Phương pháp giải:

so sánh.

Lời giải chi tiết:

 Giống nhau

-       Giương cao ngọn cờ giải phóng dân tộc.

-       Tạm gác khẩu hiệu cách mạng ruộng đất.

2. Khác nhau

Chọn đáp án: C

Phương pháp giải:

tổng hợp, sắp xếp. 

Lời giải chi tiết:

1. Thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân. (22/12/1944))

2. Mặt trận Việt Minh ra đời. (19/5/1941)

3. Khu giải phóng Việt Bắc chính thức được thành lập. (4/6/1945)

 Chọn đáp án:  D.

Phương pháp giải:

nhận xét, đánh giá

Lời giải chi tiết:

Hội nghị trung ương 6 (11-1939) đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, yều cầu của tình hình thế giới và trong nước đặt ra cấp bách. => Nội dung quan trọng nhất là đề ra mục tiêu và nhiệm vụ trước mắt của cách mạng Việt Nam là: đánh đổ đế quốc và tay sai, giải phóng các dân tộc Đông Dương, làm cho Đông Dương hoàn toàn độc lập cũng tức là đưa vấn đề giải phóng dân tộc lên hàng đầu.

Chọn đáp án: D

Phương pháp giải:

Sgk 12 trang 119, suy luận

Lời giải chi tiết:

Cách mạng tháng Tám thành công mở ra bước ngoặt lớn trong lịch sử dân tộc. Nó phá tan xiềng xích nô lệ hơn 80 năm của thực dân Pháp và phát xít Nhật, lật nhào chế độ phong kiến tồn tại hàng ngàn năm trên đất nước ta, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa – nhà nước do nhân dân làm chủ.

Chọn đáp án: A.

Phương pháp giải:

đánh giá, nhận xét.

Lời giải chi tiết:

a. Hoàn cảnh khách quan thuận lợi

- Giữa tháng 8 – 1945, phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh, quân Nhật ở Đông Dương rệu rã, Chính phủ thân Nhật Trần Trọng Kim hoang mang, tạo điều kiện khách quan thuận lợi cho Tổng khởi nghĩa.

b. Chủ trương, biện pháp để khởi nghĩa giành chính quyền

- Ngày 13 – 8 – 1945, Trung ương Đảng và Tổng bộ Việt Minh thành lập Uỷ ban Khởi nghĩa toànquốc. Uỷ ban Khởi nghĩa toàn quốc ban bố “Quân lệnh số1”phát lệnh Tổng khởi nghĩa trong cảnước.

- Từ ngày 14 đến ngày 15 – 8 – 1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào (Tuyên Quang) thông qua kế hoạch lãnh đạo toàn dân Tổng khởi nghĩa.

- Từ ngày 16 đến ngày 17 – 8 – 1945, Đại hội Quốc dân họp ở Tân Trào tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng, thông qua 10 chính sách của Việt Minh, cử ra Uỷ ban Dân tộc giải phóng Việt Nam.

=> Nếu có thời cơ thuận lợi nhưng không có sự lãnh đạo sáng suốt của đảng để chớp thời cơ thì cũng không thể đưa đến thắng lợi của Cách mạng tháng Tám,

Chọn đáp án: A

Phương pháp giải:

so sánh

Lời giải chi tiết:

Nếu như Hội nghị tháng 11/1939 đặt ra vấn đề giải phóng dân tộc trong khuôn khổ ba nước Đông Dương với việc thành lập Mặt trận thống nhất dân tộc phản đế Đông Dương thì Hội nghị tháng 5/1941 đã đề ra chủ tưởng mới căn bản là giải quyết vấn đề dân tộc trong khuôn khổ từng nước Đông Dương, trong đó ở Việt Nam thành lập Mặt trận Việt Minh để đoàn kết mọi tầng lớp nhân dân chống Pháp.

Chọn đáp án: B

Phương pháp giải:

đánh giá, phân tích.  

Lời giải chi tiết:

Việt Nam bắt đầu từ năm 1884 đã trở thành thuộc địa của Pháp, sau chiến tranh thế giới thứ nhất, Cách mạng tháng Tám đã đập tan ách thống trị của đế quốc thực dân, làn cho nước Việt Nam hoàn toàn độc lập. Vì thế, cách mạng tháng Tám mang tính chất là cách mạng giải phóng dân tộc.

Chọn đáp án: C

Phương pháp giải:

phân tích, nhận xét.

Lời giải chi tiết:

Tổng khởi nghĩa, cùng với sức mạnh của toàn dân, lực lượng vũ trang cách mạng “ba thứ quân” giữ vai trò nòng cốt, tiên phong, dẫn dắt, hỗ trợ đắc lực cho quần chúng nổi dậy giành chính quyền. Tuy nhiên, do ta đấu tranh bằng phương pháp chính trị là chủ yếu nên lực lương chính trị đóng vai trò quyết định đến thắng lợi của Cách mạng tháng Tám.

Chọn đáp án : B

Phương pháp giải:

phân tích.

Lời giải chi tiết:

Quá trình chuyển hướng đấu tranh, nêu cao vấn đề giải phóng dân tộc, đẩy mạnh chuẩn bị lực lượng để nắm bắt thời cơ khởi nghĩa giành chính quyền.

*Tại hội nghị Trung ương lần thứ 6 (tháng 11/1939), Đảng đưa chủ trương:

- Đặt vấn đề giải phóng dân tộc lên hàng đầu.

- Xác định kẻ thù trước mắt là đế quốc và phát xít.

- Tạm gác khẩu hiệu “cách mạng ruộng đất”, thay bằng khẩu hiệu tịch thu ruộng đất của bọn đế quốc, Việt gian chia cho dân nghèo.

- Chuyển sang đấu tranh bí mật, bất hợp pháp và chủ trương thành lập Mặt trận thống nhất dân tộc Phản đế Đông Dương để tập trung mọi lực lượng của dân tộc và nhiệm vụ chủ yếu.

*Tại hội nghị Trung ương lần thứ 7 (tháng 11/1940), Đảng chủ trương:

- Xác định kẻ thù chính của nhân dân Đông Dương là đế quốc Pháp – Nhật.

- Quyết định duy trì Đội Du kích Bắc Sơn để xây dựng thành lực lượng vũ trang cách mạng.

- Tiến tới thành lập căn cứ du kích.

- Quyết định đình chỉ khởi nghĩa vũ trang ở Nam Kì vì thời cơ chưa chín muồi.

*Tại hội nghị trung ương lần thứ 8 (tháng 5/1941), dưới sự chủ trì của Nguyễn Ái Quốc, đảng chủ trương:

- Nhấn mạnh hơn nữa việc đặt vấn đề giải phóng dân tộc lên hàng đầu (đã thông qua từ hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 6 (tháng 11/1939).

- Xác định kẻ thù lúc này không phải là bọn đế quốc phát xít nói chung mà là phát xít Nhật, Pháp và tay sai.

- Tiếp tục tạm gác khẩu hiệu “Tịch thu ruộng đất của bọn địa chủ chia cho dân cày”, chỉ đưa ra khẩu hiệu “Tịch thu ruộng đất của bọn đế quốc, Việt gian chia cho dân nghèo”, thực hiện giảm tô, giảm tức.

- Quyết định thành lập Mặt trận Việt Minh thay cho Mặt trân thống nhất Dân tộc Phản đế Đông Dương và giúp đỡ việc thành lập mặt trận ở Lào, Campuchia, thay tên các hội phản đế thành hội cứu quốc,..

=> Như vậy, căn cứ vào hoàn cảnh lịch sử thế giới và trong nước, Đảng ta đã kịp thời chủ động, sáng suốt điều chỉnh đường lối cách mạng Việt Nam, góp phần quyết đến thắng lợi của Cách mạng tháng Tám năm 1945.

Chọn đáp án: C

Phương pháp giải:

 so sánh

Lời giải chi tiết:

Nếu như hội nghị tháng 11-1939 đánh dấu sự chuyển hướng chi đạo chiến lược đưa nhiêm vụ giải phóng dân tộc lên hàng đầu nhưng vấn là giải quyết vấn đề dân tộc trong khuôn khổ ba nước Đông Dương. Phải đến Hội nghị tháng 5- 1941, vấn đề dân tộc được giải quyết trong khuôn khổ từng nước. Hội nghị quyết định thành lập Mặt trận Việt Nam độc lập đồng minh thay cho Mặt trân thống nhất dân tộc phản đế Đông Dương, thay tên các hội Phản đế thành hội cứu quốc và giúp đỡ thành lập mặt trậm ở các nước Lào, Campuchia. 

Chọn đáp án: A

Phương pháp giải:

liên hệ.

Lời giải chi tiết:

Đối với cách mạng tháng Tám, một trong những nhân tố quan trọng đưa đến thắng lợi là Đảng ta biết chớp thời cơ khi Nhật đầu hàng đồng minh (15-8-1945) đến trước khi quân đồng minh vào giải giáp quân đội Nhật. Đây là thời cơ “ngàn năm có một”, kẻ thù duy nhất là phát xít Nhật đã đổ gục, tay sai của Nhật hoang mang rệu rã.

Xét tình hình của Việt Nam hiện nay, trong bối cảnh quan hệ quốc tế ngày càng được mở rộng, tham gia vào quá trình hội nhập kinh tế thế giới đã tạo ra nhiều thời cơ và cũng không ít thách thức đối với Việt Nam. Chính vi thế, rút kinh nghiệm từ cách mạng tháng Tám, Đảng ta cần dự đoán trước tình hình, phát huy tối đa những thuận lợi, hạn chế những khó khăn, vượt qua những thử thách để đưa đất nước phát triển.

Chọn đáp án: A

Phương pháp giải:

liên hệ.

Lời giải chi tiết:

Bất cứ một cuộc cách mạng nào muốn thành công thì nhân tố quan trọng nhất vẫn là nhân tố chủ quan, trong đó là nhân tố nhân dân. Toàn dân có tinh thần yêu nước, có đoàn kết thì mới có thể tạo ra sức mạnh tổng hợp chiến thắng mọi kẻ thù. Trong cách mạng tháng Tám năm 1945, toàn dân được tập hợp trong mặt trận dân tộc thống nhất cùng chống phát xít Nhật.

Hiện nay, vẫn đề biển Đông có những diễn biến phức tạp và ảnh hưởng đến chủ quyền quốc gia, tinh thần đoàn kết toàn dân tiếp tục là nhân tố quan trọng nhất, dù chủ trương có đúng đắn những không có sự hưởng ứng của toàn dân thì tất yếu sẽ khó thực hiện được.

Chọn đáp án: B

Phương pháp giải:

liên hệ.

Lời giải chi tiết:

Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc cũng đồng nghĩa với chủ nghĩa phát xít Đức, Nhật bị tiêu diệt.

Trong khí đó, Việt Nam sau cuộc đảo chính Pháp của Nhật (9-3-1945) thì kẻ thù duy nhất của ta là phát xít Nhật. Quân Đồng minh đánh bại phát xít Nhật trong chiến tranh thế giới thứ hai tạo điều kiện khách quan thuận lợi cho Việt Nam tổ chức tổng khởi nghĩa giành thắng lợi nhanh chóng và ít đổ máu. Bởi vì kẻ thù duy nhất của ta đã gục ngã, quân Nhật ở Đông Dương cũng đã rệu rã.

Chọn đáp án: A

Phương pháp giải:

 liên hệ.

Lời giải chi tiết:

Từ năm 1930 đến năm 1945, Việt Nam đã thực hiện thành công đường lối chiến lược mà đảng đề ra từ năm 1930 là: giải phóng dân tộc gắn liền với giải phóng giai cấp. Cũng tức là giành chính quyền về tay nhân dân và đánh đổ phong kiến.

Cách mạng tháng Tám là một cuộc cách mạng giải phóng dân tộc vì đã chấm dứt ách xiềng xích mà nô lệ của thực dân Pháp hơn 80 năm, ách thống trị của phát xít Nhật gần 5 năm.

Đồng thời cách mạng tháng Tám cũng lật nhào ngai vàng phong kiến đó là sự kiện ngày 30-8-1945 vua Bảo Đại thoái vị. mở ra kỉ nguyên mới do nhân dân lao động làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh dân tộc.

Chọn đáp án: B