Từ tượng hình, từ tượng thanh

Phần I

ĐẶC ĐIỂM CÔNG DỤNG

Trả lời câu hỏi (trang 49 SGK Ngữ Văn 8, tập 1)

a. Đoạn trích Lão Hạc của Nam Cao có những từ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, hoạt động trạng thái của sự vật, những từ mô phỏng âm thanh của tự nhiên, con người.

b. Những từ ngữ gợi tả hình ảnh, dáng vẻ, hoạt động hoặc mô phỏng âm thanh rất có tác dụng làm cho văn miêu tả, tự sự sinh động và hấp dẫn hơn.

Phần II

LUYỆN TẬP

Câu 1

Trả lời câu 1 (trang 49 SGK Ngữ Văn 8, tập 1)

Từ tượng hình và  tượng thanh trong những câu trích trong tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố.

 a. Từ tượng thanh.

- Soàn soạt, bịch, đánh bốp.

- Nham nhảm.

 b. Từ tượng hình.

- Rón rén, lực điền, chỏng queo.

Câu 2

Trả lời câu 2 (trang 50 SGK Ngữ Văn 8, tập 1)

Năm từ tượng hình gợi tả dáng đi: Tất bật, hùng hục, thoăn thoắt, lom khom, rón rén.

Câu 3

Trả lời câu 3 (trang 50 SGK Ngữ Văn 8, tập 1)

Phân biệt ý nghĩa tượng thanh tả tiếng cười:

- Ha hả: cười thành tiếng rất to, rất sảng khoái.

- Hì hì: cười tiếng nhỏ có ý giữ thái độ.

- Hô hố: cười to, có vẻ thô lỗ.

- Hơ hớ: cười thoải mái vui vẻ, không che đậy, giữ gìn. 

Câu 4

Trả lời câu 4 (trang 50 SGK Ngữ Văn 8, tập 1)

Đặt câu với các từ tượng hình, tượng thanh:

- Lắc rắc: trời hôm nay mưa lắc rắc suốt ngày.

- Lã chã: Lão Hạc thương con Vàng khóc hu hu, nước mắt lã chã rơi.

- Lấm tấm: cô giáo mặc áo dài lấm tấm hoa.

- Khúc khuỷu: Đoạn đường vào nhà bạn tôi quanh co, khúc khuỷu.

- Lập lòe: Những bông lựu sau vườn đã lập lòe đỏ ửng.

- Tích tắc: Bác đồng hồ tích tắc không ngơi nghỉ.

- Lộp bộp: Mưa cứ lộp bộp mãi trên mái tôn làm mình không ngủ được.

- Lạch bạch: Đàn vịt ăn no nê rồi lạch bạch tiến về bờ ao để tắm.

- Ồm ồm: Tiếng của ông cụ ồm ồm kể câu chuyện ông vừa gặp.

- Ào ào: Mưa trút ào ào như trận bão.

- Buổi chiều trên cánh đồng, bầy vịt lạch bạch về chuồng.

Câu 5

Trả lời câu 5 (trang 50 SGK Ngữ Văn 8, tập 1)

Bài thơ có cách dùng từ tượng hình, tượng thanh:

Thu điếu

Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,

Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo

Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,

Lá vàng trước gió sẽ đưa vèo.

Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt,

Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.

Tựa gối, ôm cần lâu chẳng được,

Cá đâu đớp động dưới chân bèo.

                       (Nguyễn Khuyến)

Bài thơ trên có những từ tượng hình, tượng thanh làm cho bài thơ rất giàu hình ảnh và gây ấn tượng.

a. Về từ tượng hình: trong veo, sóng biếc, tẻo teo, gợn tí, vắng teo, xanh ngắt.

b. Về từ tượng thanh: đưa vèo, đớp động.

dapandethi.vn