I. CHẤT BÉO CÓ Ở ĐÂU
Chất béo có trong động vật và thực vật.
- Trong cơ thể động vật, chất béo tập trung nhiều ở mô mỡ.
- Trong thực vật, chất béo tập trung ở quả và hạt.
Hình 1: Thực phẩm chứa chất béo.
II. TÍNH CHẤT VẬT LÍ
- Mỡ ở thể rắn còn dầu ở thể lỏng. Chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước, tan được trong dầu hỏa, xăng,…
III. THÀNH PHẦN VÀ CẤU TẠO CỦA CHẤT BÉO
- Chất béo là hỗn hợp nhiều este của glixerol với các axit béo
- Công thức chung của chất béolà : (R-COO)3C3H5.
- Glixerol (glixerin) có công thức cấu tạo sau :
- Các axit béo : C17H35COOH : axit stearic.
C17H33COOH : axit oleic.
C15H31COOH : axit panmitic…
IV. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Chất béo thủy phân nhờ xúc tác axit tạo ra các axit béo và glixerol (phản ứng thủy phân)
(RCOO)3C3H5 + 3H2O $\overset{axit,{{t}^{o}}}{\leftrightarrows}$ C3H5(OH)3 + 3RCOOH
2. Chất béo thủy phân nhờ xúc tác kiềm tạo ra muối của các axit béo và glixerol. (phản ứng xà phòng hóa)
(RCOO)3C3H5 + 3NaOH \(\overset{t^{o}}{\rightarrow}\) 3RCOONa + C3H5(OH)3.
- Xà phòng là hỗn hợp muối natri (hoặc kali) của axit béo
V. ỨNG DỤNG
- Làm thức ăn cho người và động vật.
- Dùng để sản xuất xà phòng, glixerol.
Sơ đồ tư duy: Chất béo