ĐỀ CHÍNH THỨC
Câu 1: (2 điểm)
1.1. Dưới tác dụng của hoocmôn sinh dục sẽ có các dấu hiệu xuất hiện trên cơ thể ở tuổi dậy thì, theo em dấu hiệu nào là quan trọng nhất ở nam và ở nữ? Vì sao?
1.2. Quan sát hình 1.1, hãy cho biết điều kiện xảy ra thụ tinh và thụ thai?
1.3. Em hãy nêu biện pháp tránh thai? Giải thích mục đích (cơ sở khoa học) của biện pháp.
Câu 2: (3,5 điểm)
2.1. Hãy ghép các chú thích phù hợp với từng số chú thích trên hình 2.1.
a. Ruột non b. Gan
c. Tuyến nước bọt d. Dạ dày
2.2. Quan sát hình 2.2, cho biết gan có vai trò gì trong cơ thể
2.3. Hãy kể tên các bệnh về dạ dày có trong hình 2.3 và nêu biện pháp phòng tránh?
Câu 3: (3,5 điểm)
3.1. Em hãy lựa chọn các cấu tạo máu (cột A) phù hợp từng chức năng (cột B) trong bảng sau:
Cột A |
Cột B |
1. Hồng cầu |
a. Bảo vệ cơ thể |
2. Bạch cầu |
b. Tham gia quá trình đông máu |
3. Tiểu cầu |
c. Duy trì máu ở trạng thái lỏng và vận chuyển các chất |
4. Huyết tương |
d. Vận chuyển O2 và CO2 (nhờ huyết sắc tố Hb) |
3.2. Quan sát hình 3.2, mẹ có nhóm máu A, mẹ có thể cho và nhận nhóm máu từ những đứa con nào? Biết đứa con đầu nhóm máu A, đứa con thức hai nhóm máu AB, đứa con thứ ba nhóm máu B.
3.3.
a. Đông máu có ý nghĩa gì khi bị đông máu trong lòng mạch (hình A) và khi bị thương ngoài da (hình B)?
b. Vaccine là chế phẩm có nguồn gốc từ vi sinh vật gây bệnh đã bất hoạt; hoặc còn sống nhưng giảm độc lực; hoặc từ một phần cấu trúc của vi sinh vật gây bệnh. Việc sử dụng các hình thức khác nhau như tiêm, uống để đưa vaccine vào cơ thể con người với mục đích kích thích hệ thống miễn dịch của người được tiêm chủng để tạo ra miễn dịch phòng bệnh chủ động.
Theo em, vaccine cần tiêm chủng vào cơ thể khi nào?
Câu 4: (1 điểm)
Ở người, nhịp tim bình thường trong lúc nghỉ ngơi dao động trong khoảng từ 60 đến 100 nhịp mỗi phút. Thông thường, người có thể trạng càng khỏe mạnh, thì nhịp tim càng thấp. Đối với những vận động viên chuyên nghiệp, khi ở chế độ nghỉ ngơi, nhịp tim trung bình của họ chỉ khoảng 40 nhịp một phút. Ví dụ như vận động viên đua xe đạp Lance Armstrong – huyền thoại của làng thể thao thế giới,, tim của anh chỉ đập khoảng 32 nhịp mỗi phút.
Em hãy xác định:
a. Thời gian 1 chu kỳ hoạt động tim của vận động viên Lance Amstrong.
b. Vì sao nói tim hoạt động suốt đời sống của cơ thể mà không mỏi?
Biết mỗi chu kỳ, thời gian tâm nhĩ co bằng 1/3 thời gian tâm thất co, thời gian dãn chung bằng ½ thời gian chu kỳ co dãn của tim.
HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT
Thực hiện: Ban chuyên môn dapandethi.vn
Câu 1: (TH)
Cách giải:
1.1.
Dấu hiệu xuất tinh lần đầu là dấu hiệu quan trọng nhất thể hiện bạn nam đến tuổi dậy thì.
Dấu hiệu bắt đầu hành kinh là dấu hiệu quan trọng nhất thể hiện bạn nữ đến tuổi dậy thì.
Vì đó là dấu hiệu cho thấy cơ thể đã có khả năng sinh sản.
1.2.
Điều kiện để xảy ra quá trình thụ tinh là:
+ Trứng phải gặp được tinh trùng
+ Tinh trùng chui được vào bên trong trứng
Điều kiện để xảy ra quá trình thụ thai là hợp tử phải bám và làm tổ được ở lớp niêm mạc tử cung.
1.3.
Các biện pháp tránh thai: uống thuốc tránh thai, cấy que ngừa thai, sử dụng bao cao su, thắt ống dẫn tinh, thắt ống dẫn trứng, tính ngày rụng trứng, vòng tránh thai.
Cơ sở khoa học: ngăn trứng rụng, ngăn cản tinh trùng gặp được trứng, ngăn không cho tinh trùng hoặc trứng xuất ra ngoài, ngăn chặn sự bám và làm tổ của trứng đã thụ tinh.
Câu 2: (TH)
Cách giải:
2.1.
1 – c, 2 – b, 3 – d, 4 – a.
2.2
Vai trò của gan trong cơ thể
+ Khử các chất độc lọt vào cùng các chất dinh dưỡng.
+ Điều hòa nồng độ các chất dinh dưỡng trong máu.
+ Tiết dịch mật trong quá trình tiêu hóa.
2.3.
Các bệnh về dạ dày: đau dạ dày, viêm loét dạ dày, ung thư dạ dày
Biện pháp phòng tránh:
- Thực hiện thói quen ăn uống lành mạnh, khoa học, điều độ, ăn chậm, nhai kỹ, ăn khẩu phần vừa phải, ăn nhiều bữa trong ngày, đúng giờ, đảm bảo ăn uống vệ sinh.
- Hạn chế các loại thực phẩm chua, cay, chứa nhiều axit, chất kích thích…
- Hạn chế sử dụng thuốc giảm đau
- Tránh căng thẳng
Câu 3: (VD)
Cách giải:
3.1.
1 – d, 2 – a, 3 – b, 4 – c
3.2.
Mẹ nhóm máu A có thể cho con nhóm máu A và con nhóm máu AB
Mẹ chỉ có thể nhận máu từ con nhóm máu A.
3.3.
a) Đông máu khi bị thương ngoài da là cơ chế bảo vệ của cơ thể. Khi mạch máu và da bị rách, máu đông lại sẽ bịt kín miệng vết thương, ngăn không cho máu tiếp tục chảy ra ngoài nhằm tránh mất máu và giúp vết thương mau lành hơn.
Tuy nhiên, đông máu trong lòng mạch là một bệnh lý, gây chảy máu trên nhiều vị trí của cơ thể, chảy máu niêm mạc, nội tạng, giảm huyết áp, bầm tím -> Các cục máu đông trong lòng mạch sẽ làm tắc mạch, gây thiếu ôxi đến các cơ quan, đột quỵ và có thể tử vong.
b) Vaccine cần tiêm chủng vào cơ thể khi ta cần kích thích hệ thống miễn dịch của người, tạo ra miễn dịch phòng bệnh chủ động, khi cơ thể có kháng thể nào rồi thì sẽ chống lại được các bệnh đó nếu có bị nhiễm. Tùy loại vaccine mà chúng có thời điểm tiêm chủng khác nhau: có thể là sau sinh, sau 1 tuổi, sau 15 tuổi, trước khi mang thai, khi nghi có nguy cơ nhiễm bệnh...
Câu 4: (VD)
Cách giải:
a. Thời gian 1 chu kỳ hoạt động tim của vận động viên Lance Amstrong: 60/32 = 1,875s
b. Tim hoạt động suốt đời mà không mỏi vì ngay trong 1 chu kì tim, tim đã có thời gian nghỉ rồi. Khi tâm nhĩ co thì tâm thất nghỉ, khi tâm thất co thì tâm nhĩ nghỉ, pha dãn chung thì cả tim đều nghỉ. Quãng thời gian nghỉ hồi phục dài hơn quãng thời gian làm việc nên tim không cần có thời gian thêm để nghỉ nữa.
dapandethi.vn