15 bài toán cho từ từ axit vào muối cacbonat có đáp án và lời giải chi tiết

Phương pháp giải:

Với bài toán nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat và ngược lại . Ta có :

+) Nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat thì ban đầu H⁺ thiếu nên thứ tự phản ứng là:

            CO₃^2- + H⁺ → HCO₃^-

            HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

+) Nhỏ từ từ muối cacbonat vào axit thì ban đầu H⁺ rất dư nên phản ứng là:

            2H⁺ + CO₃^2- →CO₂ + H₂O

            HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

Lời giải chi tiết:

Do thu được khí CO₂ ⟹ H⁺ dư so với CO₃^2-:

Na₂CO₃ + HCl → NaHCO₃ + NaCl

 b mol  →  b mol → b mol

Do thêm nước vôi trong vào X thấy có kết tủa nên dd X có chứa HCO₃^- ⟹ HCO₃^- dư so với H⁺

NaHCO₃ + HCl → NaCl + CO₂ + H₂O

                (a-b) mol   →   (a-b) mol

Vậy V = 22,4(a - b)

Đáp án B

Phương pháp giải:

- Với bài toán nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat và ngược lại . Ta có :

+) Nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat thì ban đầu H⁺ thiếu nên thứ tự phản ứng là:

            CO₃^2- + H⁺ → HCO₃^-

            HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

- Bảo toàn nguyên tố

Lời giải chi tiết:

Thứ tự phản ứng :

H⁺ + OH^- -> H₂O

H⁺ + CO₃^2- -> HCO₃^-

H⁺ + HCO₃^- -> H₂O + CO₂

=> n_H+ = 2n_H2SO4 + n_HCl = n_OH + n_CO3 + n_CO2

=> 0,2.(2a + 0,15) = 0,05 + 0,04 + 0,02

=> a = 0,2M

Đáp án D

Phương pháp giải:

Với bài toán nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat và ngược lại . Ta có :

+) Nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat thì ban đầu H⁺ thiếu nên thứ tự phản ứng là:

            CO₃^2- + H⁺ → HCO₃^-

            HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

+) Nhỏ từ từ muối cacbonat vào axit thì ban đầu H⁺ rất dư nên phản ứng là:

            2H⁺ + CO₃^2- →CO₂ + H₂O

HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

Lời giải chi tiết:

n_CO32- = 0,15 mol; n_HCO3- = 0,1 mol; n_H+ = 0,2 mol

Khi nhỏ từ từ HCl vào dung dịch muối thì ban đầu axit rất thiếu nên sẽ có phản ứng :

CO₃^2-  + H⁺          → HCO₃^-

0,15 → 0,15 _{dư 0,05} → 0,15   => nHCO3- = 0,1 + 0,15 = 0,25 mol

HCO₃^- + H⁺ →  CO₂ + H₂O

0,05 ← 0,05 → 0,05

=>V_CO2 = 1,12 lit

Đáp án D

Lời giải chi tiết:

n_CO2 = 0,05 ; n_NaOH = 0,2 mol dư so với CO₂

=> sau phản ứng có : 0,05 mol Na₂CO₃ và 0,1 mol NaOH

H⁺ + OH^- -> H₂O

CO₃^2- + H⁺ -> HCO₃^-

HCO₃^- + H⁺ -> CO₂ + H₂O

=> n_HCl = n_CO3 + n_OH = 0,15 mol

=> V = 0,06 lit = 60 ml

Đáp án C

Phương pháp giải:

Với bài toán nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat và ngược lại . Ta có :

+) Nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat thì ban đầu H⁺ thiếu nên thứ tự phản ứng là:

            CO₃^2- + H⁺ → HCO₃^-

            HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

+) Nhỏ từ từ muối cacbonat vào axit thì ban đầu H⁺ rất dư nên phản ứng là:

            2H⁺ + CO₃^2- →CO₂ + H₂O

            HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

Lời giải chi tiết:

Vì lúc đầu HCl rất thiếu nên thứ tự phản ứng là :

H⁺ + CO₃^2-→HCO₃^-

H⁺ + HCO₃^-→CO₂ + H₂O

Ban đầu : n_HCO3 = 0,1 mol ; n_CO3 = 0,15 mol ; n_HCl = 0,2 mol

=> n_CO2 = n_HCl – n_CO3 = 0,05 mol

=>V = 1,12 lit

Đáp án D

Phương pháp giải:

Với bài toán nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat và ngược lại . Ta có :

+) Nhỏ từ từ axit vào muối cacbonat thì ban đầu H⁺ thiếu nên thứ tự phản ứng là:

            CO₃^2- + H⁺ → HCO₃^-

            HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

+) Nhỏ từ từ muối cacbonat vào axit thì ban đầu H⁺ rất dư nên phản ứng là:

            2H⁺ + CO₃^2- →CO₂ + H₂O

HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

Lời giải chi tiết:

n_H+= n_HCl + Na_HSO4 = 0,02 + 0,06 = 0,08 mol

n_HCO3-= 0,03 mol         

n_CO32-= 0,06 mol

Đổ từ từ dung dịch axit vào hỗn hợp muối

CO₃^2- + H⁺ →  HCO₃^-

0,06 → 0,06 → 0,06        mol

HCO3^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

0,02 ← 0,02 → 0,02           mol   => V = 0,448 l

Vậy dung dịch X chứa:

Na⁺: 0,06 + 0,03 = 0,09 mol

K⁺: 2.0,06 = 0,12 mol

Cl^-: 0,02 mol

SO₄^2-: 0,06 mol

HCO₃^-: 0,07 mol

      HCO₃^- + OH^- → CO₃^2- + H₂O

Bđ: 0,07      0,06

Pư: 0,06 ←  0,06 → 0,06           mol

n­­_{Ba 2+} = 0,15 mol

n_{SO4 2-}= 0,06 mol

n_CO32- = 0,06 mol

Ba²⁺ dư so với SO₄^2- và CO₃^2- =>n_BaSO4 = n_SO42- = 0,06 mol và n_BaCO3 = n_CO32- = 0,06 mol

=> Vậy m = 0,06.233 + 0,06.197 = 25,8 gam

Đáp án C

Phương pháp giải:

 Muối Cacbonat , Hidrocacbonat + H⁺

- TH₁ : Nếu Cho từ từ Muối (CO₃^2- : x mol và HCO₃^- : y mol) vào dung dịch Axit

=> Do ban đầu H⁺ rất dư so với muối nên 2 muối đều phản ứng đồng thời

            CO₃^2- + 2H⁺ -> CO₂ + H₂O

            HCO₃^- + H⁺ -> CO₂ + H₂O

=> n_{CO3 pứ} : n_{HCO3 pứ} = x : y   

- TH₂ : Nếu cho từ từ H⁺ vào dung dịch muối (CO₃^2- : x mol và HCO₃^- : y mol)

=> Do ban đầu H⁺ thiếu nên phản ứng với CO₃^2- trước :

            CO₃^2- + H⁺ -> HCO₃^-

            HCO₃^- + H⁺ -> CO₂ + H₂O

- TH₃ : Trộn nhanh 2 dung dịch axit và muối

=> Không biết chất nào phản ứng với chất nào trước

=> Xét cả 2 trường hợp TH₁ và TH₂ => và lấy giá trị trong khoảng.

Lời giải chi tiết:

n_H+ = 0,03 mol

CO₃^2- + H⁺ -> HCO₃^-

0,01 -> 0,01 -> 0,01 mol

HCO₃^- + H⁺ -> CO₂ + H₂O

0,03      0,02 -> 0,02 mol

Đáp án B 

Lời giải chi tiết:

Phương pháp giải:

B₁: Tính n_H+ ;  n_OH-  ; n_CO32-

B₂: Viết  phương trình ion rút gọn thứ tự các phản ứng xảy ra

H⁺ + OH ^-  → H₂O

H⁺ + CO₃^2- → HCO₃^-

H⁺ + HCO₃^- → CO₂ + H₂O

B₃: Tính toán theo phương trình với chú ý, chất nào phản ứng hết thì theo số mol của chất đó

Lời giải chi tiết:

n_H+ = n_HCl = 0,2 (mol);

n_OH­- = n_KOH = 0,1 (mol) ; n_CO32- = n_K2CO3 = 0,08 (mol)

Thứ tự xảy ra phản ứng:

H⁺ + OH ^-  → H₂O

0,1← 0,1

H⁺ + CO₃^2- → HCO₃^-

0,08 ← 0,08 → 0,08

H⁺ + HCO₃^- → CO₂ + H₂O

(0,2 – 0,1 – 0,08) → 0,02

n_CO2 = 0,02 (mol) => V_CO2 = 0,02.22,4 = 0,448 (l)

Đáp án C

Phương pháp giải:

Cho từ từ H⁺ vào CO₃^2- nên thứ tự phản ứng như sau:

H⁺ + CO₃^2- →HCO₃^-

H⁺ + HCO₃^- → H₂O + CO₂

Đáp án A

Lời giải chi tiết:

\(\begin{array}{*{20}{l}}
{{n_{{H^ + }}} = {n_{HCl}} + 2{n_{{H_2}S{O_4}}} = 0,4{\text{ }}mol} \\
{{n_{C{O_3}^{2 - }}} = 0,3{\text{ }}mol}
\end{array}\)

Cho từ từ H⁺ vào CO₃^2- nên thứ tự phản ứng như sau:

H⁺ + CO₃^2- →HCO₃^-

0,3←0,3→      0,3

H⁺ + HCO₃^- → H₂O + CO₂

0,1→0,1           →          0,1

V=0,1.22,4=2,24 lít

Đáp án A

Phương pháp giải:

Bảo toàn nguyên tố C, Na

Bảo toàn điện tích

Lời giải chi tiết:

Đáp án B

Phương pháp giải:

Gọi số mol Na₂CO₃ và KHCO₃ lần lượt là x và y.

Khi cho HCl vào thì CO₃^2- phản ứng trước:

CO₃^2- + H⁺ → HCO₃^-

HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

Bảo toàn nguyên tố

Khi cho từ từ X vào dung dịch chứa HCl thì CO₃^2- + 2H⁺ → CO₂ + H₂O

                                                                       HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

2 phản ứng xảy ra đồng thời với \(\frac{{{n_{CO_3^{2 - }PU}}}}{{{n_{HCO_3^ - PU}}}} = \frac{x}{y}\)

Lời giải chi tiết:

Gọi số mol Na₂CO₃ và KHCO₃ lần lượt là x và y.

Khi cho HCl vào thì CO₃^2- phản ứng trước:

CO₃^2- + H⁺ → HCO₃^-

HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

Mặt khác khi cho Ba(OH)₂ vào Y thì có kết tủa

⇒ HCO₃^- dư ⇒ H⁺ trước đó đã hết

⇒ Bảo toàn Cacbon ⇒  x+ y= n_CO2+n_BaCO3=0,195 mol

Và n_HCl = n_CO2 + x⇒ x = 0,105 mol ⇒ y = 0,09 mol

⇒ m = 20,13 g

Khi cho từ từ X vào dung dịch chứa HCl thì CO₃^2- + 2H⁺ → CO₂ + H₂O

                                                              HCO₃^- + H⁺ → CO₂ + H₂O

2 phản ứng xảy ra đồng thời với \(\frac{{{n_{CO_3^{2 - }PU}}}}{{{n_{HCO_3^ - PU}}}} = \frac{x}{y} = \frac{7}{6}\)

Mà 2n_CO3(PU) + n_HCO3(PU) = 0,15 mol → n_{CO3 PU} = 0,0525 mol và n_{HCO3 PU}  = 0,045 mol

→ n_CO2 = 0,0975 mol → V = 2,184 lít

Đáp án A

Phương pháp giải:

Khi nhỏ từ từ H⁺ vào dd hỗn hợp CO₃^2- và HCO₃^- xảy ra phản ứng:

H⁺ + CO₃^2- → HCO₃^-    (1)

H⁺ + HCO₃^- → CO₂ + H₂O  (2)

=> n­_CO2(2) = ∑n_H+ - n_CO32- = ?

=> V_{CO2(thoát ra)} = n_CO2×22,4 = ?

Lời giải chi tiết:

n_HCl = 0,03 (mol)

n_Na2CO3 = 0,1.0,2 = 0,02 (mol) ; n_NaHCO3 = 0,1.0,2 = 0,02 (mol)

Khi nhỏ từ từ H⁺ vào dd hỗn hợp CO₃^2- và HCO₃^- xảy ra phản ứng:

H⁺ + CO₃^2- → HCO₃^-    (1)

H⁺ + HCO₃^- → CO₂ + H₂O  (2)

=> n­_CO2(2) = ∑n_H+ - n_CO32- = 0,03 – 0,02 = 0,01 (mol)

=> V_CO2(ddktc) = 0,01.22,4 = 0,224 (l) = 224 (ml)

Đáp án A

Phương pháp giải:

Cho từ từ dd HCl vào dd hỗn hợp Na₂CO₃ và NaHCO₃ xảy ra phản ứng theo thứ tự sau:

PTHH:     HCl     +  Na₂CO₃ → NaHCO₃ + NaCl  (1)

               HCl + NaHCO₃ → NaCl + CO₂ + H_2­O    (2)

Đổi số mol mối chất, PTHH (1) tính theo Na₂CO₃; PTHH (2) tính theo số mol HCl

Lời giải chi tiết:

100 ml = 0,1 (lít) ; 50 ml = 0,05 (lít)

n_HCl = V_HCl×C_{M HCl} = 0,05×1 = 0,05 (mol)

n_Na2CO3 = V.C_M Na₂CO₃ = 0,1×0,3 = 0,03 (mol)

n_NaHCO3 = V. C_{M NaHCO3} = 0,1×0,2 = 0,02 (mol)

Cho từ từ dd HCl vào dd hỗn hợp Na₂CO₃ và NaHCO₃ xảy ra phản ứng theo thứ tự sau:

PTHH:     HCl     +  Na₂CO₃ → NaHCO₃ + NaCl  (1)

(mol)   0,03_{Dư 0,02} ← 0,03      →   0,03

Kết thúc pư (1): n_HCl dư = n_{HCl bđ} – n_HCl(1) = 0,05 – 0,03 = 0,02 (mol)

Tổng mol NaHCO₃ = n_{NaHCO3 bđ} + n_{NaHCO3 (1)} = 0,02 + 0,03 = 0,05 (mol)

               HCl + NaHCO₃ → NaCl + CO₂ + H_2­O  (2)

bđ (mol) 0,02      0,05

pư (mol) 0,02 → 0,02                   → 0,02

sau (mol) 0          0,03                        0,02

Theo (2): n_CO2 thu được = n_{HCl (2)} = 0,02 (mol)

Đáp án B